Mit òbdzéróny 

„Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939” Grzegòrza Piątka (pòl. Grzegorz Piątek) to nônowszô ksążka tegò architekta, redaktora, historika, a téż òglowò nônowszô ksążka ò pòwstôwanim Gdinie. Na pôrãset starnach, òbłonionëch pôrãdzesąt czôrno-biôłima stôrima òdjimkama, òpisëje cząd òd zôczątkù ùsôdzaniô miasta do II swiatowi wòjnë. Czëtómë ò ùdbach, nôdzejach, rojitwach, dzejanim, pieniądzach a geszeftach, bògacenim sã a biédze, pòlitice, òsoblëwie ò lëdzach. Wszëtkò na spòdlim architekturë a ùrbanisticzi. Aùtór mô starã ùdokaznic, że w sztôłtowanim sã miasta wiele bëło niepòrządkù, niedokùńczeniô, a mòdernosc czasã leno bëła szmërgniãtô z wiérzchù. Kò taczi pòzdrzatk nigdë nie dobéł. Za to miasto jawiło sã jakno wiôldżi dokôz młodégò państwa, jegò mòcë, wëtrwałoscë, stegna do nowégò, co nie òstôwô slôdë za nôlepszima w Eùropie.    

Na kôrtach „Gdyni obiecanej” je téż kąsk ò Kaszëbach, równak nié za wiele. Mòże temù, że na rówiznie wizualny po prôwdze kaszëbiznë nie bëło widzec. Tec Kaszëbë i Pòmòrzé, jak jesz pôrã jinnëch dzélów młodi Pòlsczi, miałë sã dopòlaszëc, docygnąc do echtpòlsczi normë, a niekònieczno blészczëc swòją òsoblëwòscą, nawlékac do miastowi architekturë, fòlkloru, chòcô Kaszëbi w Gdinie robilë karierë, jak np. sãdza Władisłôw Czedrowsczi, i téż rozmielë pòmòc swòji kùlturze, np. „Historia Kaszëbów” Aleksandra Majkòwsczégò, co òsta wëdónô za dëtczi z Gdinie.

Tec ksążka je téż leżnoscą do dzysdniowégò pòmëszleniô ò Gdinie, tegò jak dzysô lëdzë na niã zdrzą, a jakô òna je pò prôwdze. Je òna mòdernym gardã, co ùsôdzô nowiznë, nëkô w przód, je mòdłã dlô jinëch? A mòże jak przed wòjną nié do kùńca takô? Wôrt przëzdrzec sã téż na stojiznã gdińsczi kaszëbiznë. Doch dzysô w Gdinie żejë kòle 80 tësąców Kaszëbów. To nôwiãkszé miejsczé gniôzdo naszińców! Wedle tegò je Gdiniô nôwiãkszim òstrzódkã kaszëbiznë…

Rôczimë do czëtaniô, a tej do rozwôżaniô.

Red.