Linia brzegowa jeziora Jeleń cofnęła się o kolejne metry. Co dzieje się ze zbiornikiem?

W tym sezonie wypoczywających nad Jeleniem w oczy bił widok wystających z wody drewnianych słupów, resztek likwidowanego pomostu. Co gorsza, pomost na tzw. basenie wyjątkowo dziwnie piętrzył się nad lustrem wody, której poziom znów się obniżył. Linia brzegowa cofnęła się o kolejne metry, odsłaniając dno, na którym jeszcze niedawno rosły chronione lobelie i brzeżyca jednokwiatowa. To nie był dobry sezon dla jeziora.

Wiosna i lato 2023 to kolejny rok pogłębiania się suszy hydrologicznej w naszych stronach. Jeleń należy do tych naszych jezior, na których jej skutki są najbardziej widoczne. Linia brzegowa znów się znacząco cofnęła, połączenie z tzw. Małym Jeleniem nie tylko do reszty zarosło wysokim sitowiem, ale też zostało definitywnie przerwane. Na szczęście lobelia jeziorna, jedna z coraz rzadszych roślin w naszym kraju, jakoś przetrwała, choć to właśnie płytka część strefy brzegowej, którą zamieszkuje, doznała największego przeobrażenia. Jej dzisiejszy areał łatwo określić po wystających jeszcze z wody już uschniętych, pochylonych łodygach kwiatowych.

Dalsze odsłanianie dna zbiegło się z remontem części pomostu, zarządzonym przez ratusz, który administruje kąpieliskiem. Pomost zdjęto, pozostawiając w wodzie drewniane słupy, na których się opierał. Jak tłumaczyli urzędnicy, nie wyciągnięto ich, by wymiana konstrukcji, przynajmniej od strony formalnej, wyglądała jak modernizacja, a nie budowa zupełnie nowego pomostu. Na dostanie pozwolenia na to drugie na chronionym prawnie zbiorniku nie byłoby bowiem szans. W każdym razie wystające słupy, reszta pomostu, który wygląda, jakby go postawiono za wysokim i za mało wchodzącym w wodę, i odsłonięte dno nie robiły dobrego wrażenia na tych, którzy tego lata przyszli nad Jeleń wypocząć. Dużo do życzenia pozostawiał też stan pomostu biegnącego wzdłuż brzegu od tzw. basenu na dziką plażę.

Wakacje się skończyły. Teraz w ratuszu zapowiadają, że w przyszłym roku drewniane słupy zostaną wyciągnięte z wody, a w ich miejscu pojawi się nowy, pływający pomost. - Zgodnie z umową z firmą, która ma przygotować dokumentację, przed końcem października powinniśmy uzyskać pozwolenie na budowę. Przetarg na pomost chcielibyśmy ogłosić przed końcem roku - wyjaśnia wiceburmistrz Mateusz Oszmaniec. Co więcej, Gmina Bytów otrzymała 482 tys. zł z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na zagospodarowanie części placu rekreacyjnego przy basenie. To większość z szacowanej na 650 tys. zł inwestycji. Mają się pojawić m.in. urządzenia do ćwiczeń, karuzela, huśtawki, most linowy, tor przeszkód, ławki. Oczywiście dostosowane dla osób niepełnosprawnych, ale korzystać z nich będą mogli wszyscy. Budowa ma ruszyć w lutym, a zakończyć się do września.

Niestety, nie wiadomo, co będzie z samym jeziorem. Czy jego poziom dalej będzie się obniżał? Na to pytanie odpowiedź na razie zna tylko przyroda. Na pewno przydałoby się przebadanie zbiornika i systemu hydrologicznego, którego jest częścią. Czy woda z Jelenia „ucieka” systemem podziemnym, tak jak to ma miejsce w Rekowie, a co badał prof. Zbigniew Witek? A może swój udział ma pobór wody z ujęcia w pobliskim Pomysku Wielkim, która trafia do gminnej sieci? Oczywiście winne być może zwyczajne wysychanie. Dziś nikt nie umie jasno wskazać wszystkich przyczyn i oszacować ich znaczenia. A to być może pozwoliłby znaleźć sposób na zatrzymanie obniżania się poziomu lustra wody, a może też na zahamowanie jego biologicznej degradacji. Zbiornik jest zbyt ważny dla bytowiaków, by chować głowę w piasek, zdając się na to, co przyniesie los. Z jego uroków korzystają tysiące osób, a gmina inwestuje duże pieniądze w tamtejszą infrastrukturę i utrzymanie kąpieliska. Jednak na razie na horyzoncie takich badań nie widać. Najwyższy czas, by gmina, powiat, który w imieniu Skarbu Państwa sprawuje nadzór na jeziorem, a do tego i miejscowi przyrodnicy wspólnie pomyśleli jaki miałyby mieć zakres, komu je powierzyć, do kogo zwrócić o wsparcie, gdzie znaleźć źródło finansowania.