Ok. 10 mln euro unijnych środków do 2027 r. trafi do trzech bytowskich gmin

Ok. 10 mln euro unijnych środków do 2027 r. trafi do trzech gmin w ramach bytowskiego Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego. Do marca powstanie strategia, która wskaże, na co wydamy unijne wsparcie.

4,3 mln euro na mobilność miejską, czyli m.in. nowe ścieżki rowerowe, stacje do ładowania samochodów elektrycznych i transport publiczny. 3 mln euro na poprawę efektywności energetycznej - termomodernizację budynków, odnawialne źródła energii i wszystko, co pozwoli zaoszczędzić energię. Ponad 1 mln euro na adaptację do zmian klimatu - np. na retencję wody opadowej, czujniki badające jakość powietrza i edukację mieszkańców. 750 tys. euro na inwestycję w infrastrukturę zdrowotną. 280 tys. euro na bioróżnorodność i ochronę przyrody oraz dodatkowo 360 tys. zł z Europejskiego Funduszu Socjalnego na wspieranie integracji społeczno-gospodarczej migrantów. To tylko część unijnych środków, jaka może napłynąć w kolejnej perspektywie do bytowskiego Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego.

12.01. w sali narad bytowskiego starostwa odbył się pierwszy panel dyskusyjny na temat Zintegrowanych Inwestycji Strategicznych dla MOF Bytów do 2030 r. Oprócz Ryszarda Sylki, burmistrza Bytowa i lidera związku, w spotkaniu wzięli udział przedstawiciele samorządów wchodzących w skład MOF-u, czyli powiatu bytowskiego, gmin Borzytuchom i Studzienice oraz przedstawiciele organizacji, stowarzyszeń i firm, którzy zgłosili chęć pracy przy dokumencie. Jednym z elementów spotkania było przedstawienie podsumowania diagnozy Strategii ZIT MOF Bytów do 2030 r. Bytowski jest jednym z 9 MOF-ów funkcjonujących z województwie pomorskim. Trzy wchodzące w jego skład gminy zamieszkuje ponad 32 tys. mieszkańców, co stanowi blisko 1,4% ludności województwa i 38% powiatu (Bytów - 25 tys. mieszkańców, Studzienice -3,6 tys., Borzytuchom - 3,3 tys.). Z przygotowanej przez firmę MTD Consulting diagnozy uczestnicy spotkania dowiedzieli się m.in., że przyrost naturalny notuje tendencję spadkową, ale na tle województwa i tak kształtuje się powyżej średniej. - Saldo migracji w 2021 r. było dodatnie na terenach wiejskich. Co ciekawe, miasto zanotowało -5,9, a gmina Borzytuchom +25,1. To może świadczyć o tym, że ludzie przenoszą się z miasta do gminy Borzytuchom - mówiła Gabriela Wysocka-Lass, z firmy MTD Consulting. Obciążenie demograficzne, czyli stosunek osób w wieku pozaprodukcyjnym do osób w wieku produkcyjnym, na terenie MOF-u Bytów wynosi 13,4% i rośnie, ale jest mniejsze niż w województwie (17,4%) i w kraju (18,6%). Prognozy demograficzne wskazują, że do 2030 r. liczba mieszkańców trzech gmin wzrośnie o 2,4%. Na terenie MOF-u przybywa też imigrantów. - Duża dynamika przepływu osób i brak bazy rejestrowej cudzoziemców pozwala jedynie na próbę zobrazowania skali zjawiska - mówiła G. Wysocka- Lass. Na przykład z zebranych danych raportowania zakwaterowania wynika, że na terenie trzech gmin przebywa 700 obcokrajowców, z czego ponad 650 w Bytowie (1,1 tys. w całym powiecie bytowskim). Co ciekawe, na inne wielkości wskazuje statystyka osób przybywających na teren MOF-u w celach zarobkowych. Na podstawie ewidencji oświadczeń o powierzeniu cudzoziemcowi pracy wiadomo, że ich liczba rośnie - od 354 osób w 2016 r. do 2165 osób w 2021 r. Szacuje się, że dziś na terenie powiatu może przebywać ok. 2 tys. obcokrajowców, z tego blisko 1,3 tys. na terenie bytowskiego MOF-u. Oficjalnie tylko niespełna połowa podjęła pracę. W przypadku mieszkańców wszystkich trzech gmin bezrobocie spada z 826 bezrobotnych w 2020 r. do 773 w 2021 r. Największym pracodawcą na terenie MOF-u jest Drutex zatrudniający 3,5 tys. osób, czyli ok. 10% populacji. Największy deficyt rąk do pracy notuje się w branży przemysłowej oraz medycznej.

Bytowski obszar MOF-u nie wybija się na tle Polski, jeśli chodzi o elektromobilność. Dziś na jego terenie działają dwie publiczne stacje do ładowania samochodów elektrycznych. Do września ub.r. na tym terenie zarejestrowano tylko 20 „elektryków”. Najwięcej, 12, w gminie Bytów, 5 w gminie Studzienice i 3 w gminie Borzytuchom. Systematycznie wzrasta zainteresowanie transportem miejskim. Liczba pasażerów dwóch linii obsługujących Bytów i Rzepnicę dobija do 60 tys. miesięcznie. W ostatnich latach na terenie MOF-u można zaobserwować stopniowy, lecz niewystarczający, wzrost liczby ścieżek rowerowych. - Infrastruktura rowerowa na tym terenie jest poniżej wartości osiąganej przez województwo pomorskie - mówiła G. Wysocka- Lass. Najwięcej ścieżek rowerowych wykorzystywanych do celów komunikacyjnych, a nie turystycznych znajduje się w gminie Bytów - 11 km, czyli 4,1 km na 10 tys. ludności. W Borzytuchomiu jest ich 7 km, czyli blisko 20 km na 10 tys. ludności. W gminie Studzienice ścieżek rowerowych spełniających normy komunikacyjne do tej pory nie zbudowano. - W ramach koncepcji struktury przestrzennej rowerowych tras krajowych i regionalnych oraz systemu transportu rowerowego miejskich obszarów funkcjonalnych w województwie pomorskim zaplanowano trasy rowerowe m.in. wzdłuż drogi wojewódzkiej 209 w kierunku Kołczygłów, w stronę gminy Studzienice oraz wzdłuż dróg wojewódzkich 212, 228 i krajowej dwudziestki. Zdefiniowano też trasy europejskie i krajowe przecinające bytowski MOF - mówiła G. Wysocka-Lass. Dane pozyskane z sieci telefonii komórkowej potwierdzają, że największe natężenie podróży międzygminnych wykazuje Bytów pełniący funkcję subregionalną. - Po przeliczeniu stosunku liczby podróży do liczby mieszkańców wynika, że największa intensywność podroży notujemy pomiędzy gminami Bytów, Borzytuchom i Studzienice. Potwierdza to ścisłą współzależność tych gmin i dobre określenie granic MOF-u - mówi G. Wysocka-Lass. Od 2020 r. zanotowano znaczny wzrost natężenia ruchu samochodowego na drogach przecinających ten obszar. Na miejskim fragmencie drogi krajowej nr 20 ruch wzrósł ogółem o 20%, na odcinku pozamiejskim (w kierunku Kościerzyny) o 31% (jest to wyższa wartość od średniego przyrostu krajowego, która wyniosła 21%). W mieście o 24% wzrósł ruch samochodów osobowych, o 25% lekkich samochodów ciężarowych, o 5% ciężarowych bez przyczepy. Odnotowano mniejszy ruch motocykli (-27%), aut ciężarowych z przyczepą (-14%), autobusów (-21%), ciągników rolniczych (-13%) oraz co ciekawe rowerów aż o 84%, co oznacza, że ten przeniósł się na ścieżki. Na drogach dojazdowych do Bytowa ruch samochodów osobowych wzrósł o 30%, lekkich samochodów ciężarowych o 62%, ciężarowych z przyczepą o 29% (czyli odwrotnie jak w przypadku ruchu miejskiego). Spadek natężenia ruchu dotyczy motocykli o 29%, pojazdów ciężarowych bez przyczepy o 13%, autobusów - 44%, ciągników rolniczych - 16%, rowerów - 68%.

Zanotowano też coraz większe obciążenie dróg wojewódzkich prowadzących w stronę większych ośrodków miejskich. Ruch na drogach wojewódzkich przebiegających przez obszar MOF, był większy na niemal wszystkich odcinkach pomiarowych w stosunku do średniej krajowej i wojewódzkiej. Z godnie z przeprowadzonymi pomiarami wiadomo że najwięcej ponad 20 tys. pojazdów codziennie pokonuje odcinek od skrzyżowania z ul. Gdańską do ul. 1 Maja. Na samym przejściu dla pieszych na ul. Sikorskiego zarejestrowano blisko 9,5 tys. pojazdów na dobę. Ponad 4,5 tys. pojazdów przejeżdża drogę wojewódzką 209 na odcinku Bytów - Kołczygłowy, a 7,8 tys. samochodów DW 212 Bytów - Lipnica. Ponad 6,6 tys. odcinek Unichowo - Bytów i blisko 2 tys. samochodów Bytów - Sulęczyno.

Dużo do zrobienia zostało w zakresie selektywnej zbiórki odpadów. Na obszarze MOF-u wskaźnik wyniósł średnio 269 kg odpadów na osobę, podczas gdy średnia dla kraju to 358 kg. - Po zaprezentowaniu wstępnych wniosków do analizy SWOT uczestnicy panelu wypracowali wnioski, które zebrano i po opracowaniu zostaną przedstawione na kolejnym spotkaniu, które planujemy jeszcze w styczniu - mówi Mariola Wejman, kierownik wydziału rozwoju lokalnego i promocji Urzędu Miejskiego w Bytowie.

Efektem pracy zespołu będzie Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Bytowa, która pozwoli skorzystać m.in. ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Komisja Europejska, chcąc zwiększyć zaangażowanie miast w realizacje polityki spójności, zobowiązała kraje członkowskie do przeznaczenia m.in. 5% środków EFRR na realizacje Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Ten nowy instrument m.in. dzięki udziałowi w opracowaniu strategi przedstawicieli samorządów, stowarzyszeń, organizacji i firm ma przyczynić się do zrównoważonego rozwoju MOF-ów.

Przypomnijmy, że w poprzednim rozdaniu unijnego wsparcia dla bytowskiego MOF-u, przeznaczono je m.in. na budowę nowego obiektu Powiatowego Centrum Edukacji Zawodowej przy ul. Wybickiego czy modernizację bytowskiego dworca. Elementem tego ostatniego zadania było uruchomienie komunikacji miejskiej w Bytowie.