Zapachniało świętami

Pierogi z kapustą i twarogiem bądź z kaszą jaglaną, gotowane lub pieczone. Do tego aromatyczny piernik. Spotkanie palce lizać.

- Przepis otrzymałam od swojej przyjaciółki, która z kolei dostała go od mamy, a ta od swojej. Z podanych porcji wyjdzie ok. 6-7 foremek wypieku. To sporo, ale miałam dużą rodzinę, bo 5 dzieci, które chętnie zajadały się tym piernikiem. Teraz nadal robię go w tych proporcjach i rozdaję krewnym, koleżankom. Jest czasochłonny, ale warty wysiłku. Najlepiej zrobić go 3-4 tygodnie przed Świętami - mówiła podczas kulinarnego spotkania 15.12. Barbara Chmielecka, która częstowała gości swoim wypiekiem. Warsztaty świetlicy Środowiskowego Domu Samopomocy zorganizowała inicjatywa „Zdrowy Bytów”. Wzięli w nich udział nie tylko dorośli. Najmłodsi otrzymali ciasto, które musieli rozwałkować. Następnie przy pomocy foremek wycinali m.in. renifery i choinki, które po upieczeniu dekorowali kolorowym lukrem. Nie ukrywali swojej radości z nadchodzących Świąt. - Obie pomagamy tacie w strojeniu choinki. Nie możemy doczekać się nie tylko prezentów, ale też barszczu z uszkami - powiedziały nam siostry, 8-letnia Nadia i 5-letnia Tosia z Bytowa.

Panie natomiast wzięły się za gotowanie nieco mniej klasycznych pierogów. - Myślę, że w tradycji bożonarodzeniowej nie ma co szukać czegoś nowego, bo sama w sobie kuchnia świąteczna jest jarska i postna. Bardziej zwracamy uwagę na dobór składników, aby były dobrej jakości. Dobre masło zamiast margaryny, własnoręcznie wykonana przyprawa piernikowa, porządny zakwas z buraków na barszcz, kiszona kapusta, czy zbierane w lesie grzyby wystarczą. Nie trzeba tej tradycji pisać od nowa. Jedyne na czym skupia się akurat moja rodzina to to, aby nie przesadzić z ogromem przygotowań i aby właśnie tą postną kuchnią się nasycić raz w roku. Najwięcej zmieniło się w kompocie z suszu. Ja robię go z suszonych jabłek z cynamonem, który zresztą wyniosłam z podobnych warsztatów 2 lata temu. Moja rodzina lubi też piernik z marchwi, a ponieważ nie musi leżakować, chętniej robię go na ostatnią minutę - mówi Danuta Seroka z Bytowa. Jej siostra, Danuta, podczas spotkania podzieliła się przepisem na pierogi ze słodką kapustą i twarogiem, który otrzymała od swojej teściowej. - Przywędrował z Ukrainy i jest uwielbiany przez moją rodzinę. Dodatkowo robię też jarskie gołąbki z grzybami i ryżem bądź kaszą pęczak, ale wiem, że to raczej mało znana w tych rejonach tradycja - tłumaczy kobieta. - U mnie królują pierogi z kapustą i grzybami oraz barszcz z uszkami - wymienia Magdalena Hrehorowicz. - Nie może zabraknąć zupy grzybowej, karpia smażonego i oczywiście keksu - mówi Paulina Mendela.

Podczas warsztatów panie wymieniały się swoimi sposobami m.in. na dobre ciasto na pierogi (aby było sprężyste, wystarczy dodać ciepłej wody) czy na domową kandyzowaną skórkę pomarańczową. Ugotowały też pierogi z soczewicą, kiszoną kapustą i suszonymi grzybami oraz z kaszą jaglaną. Upiekły też pierogi z dynią, szpinakiem, fetą i orzechami włoskim oraz z jabłkiem i fenkułem. Panie otrzymały też wszystkie przepisy na kartkach, aby móc odtworzyć je w domu. Z nami „Zdrowy Bytów” oraz Barbara Chmielecka również się nimi podzieliły.

PIECZONE PIEROGI NA DWA SPOSOBY: Z DYNIĄ, SZPINAKIEM I ORZECHAMI WŁOSKIMI ORAZ Z JABŁKIEM I FENKUŁEM

Farsz z dyni i szpinaku

1/3 średniej dyni hokkaido

500 g szpinaku

3 łyżki posiekanych orzechów włoskich

1/2 cebuli

1 duży ząbek czosnku

1/2 łyżeczki gałki muszkatołowej

1/2 kostki fety

sól himalajska lub morska

oliwa z oliwek extra virgin

Przygotowanie

Orzechy włoskie upraż i posiekaj. Dynię pokrój w kostkę, ugotuj na parze. Ostudź, dodaj gałkę muszkatołową, posól do smaku, zmiksuj. Cebulę posiekaj w kostkę, czosnek zetrzyj na tarce. Szpinak umyj, posiekaj. Na patelni rozgrzej oliwę. Wrzuć szpinak, dodaj cebulę i czosnek, posól do smaku. Podsmaż chwilkę, połącz z dynią, fetą i orzechami.

Farsz z jabłek i fenkułu

3 jabłka

1 łyżeczka mielonego cynamonu

1 mały fenkuł

Przygotowanie

Jabłka obierz, pokrój w ósemki, fenkuł posiekaj w drobne piórka. Na każdy krążek połóż cząstkę jabłka, kilka piórek fenkułu, oprósz cynamonem, złóż na pół i dokładnie zlep brzegi. Układaj pierogi na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia, pozostaw do wyrośnięcia. Następnie posmaruj roztrzepanym jajkiem, wstaw do nagrzanego do 180oC piekarnika i upiecz na złoty kolor.

Ciasto

2 szklanka mąki

75 g masła

100 ml wody

1 jajko

sól himalajska lub morska

Przygotowanie

W małym garnuszku rozpuścić masło. Do dużego naczynia przesiej mąkę. Dodawaj powoli kolejno wodę, rozpuszczone ciepłe masło, jajko, sól do smaku. Wymieszaj dokładnie drewnianą łyżką. Schłódź w lodówce. Następnie posyp obficie mąką i rozwałkuj. Blaszkę wyłóż papierem do pieczenia, układaj pierogi. Piekarnik nagrzej do temperatury 200oC. Pierogi posmaruj delikatnie roztrzepanym jajkiem i piecz ok. 20 min.

PIERNIK „CUD”

Składniki

1 kg mąki żytniej (nie dawać razowej, bo wypiek będzie się kruszył)

1 kg mąki pszennej

1 kg miodu (najlepiej gryczany)

1 kg cukru

10 jajek

1 szklanka oliwy

1 szklanka karmelu

2 szklanki mleka

10 dag masła

3 łyżeczki sody

Korzenie: gałkę muszkatołową, cynamon, goździki, imbir, kardamon, ziele angielskie (niewiele), anyż itp. najlepiej zmielić samemu. Uprzednio dobrze wysuszyć.

Wszystkie dostępne bakalie pokroić, posiekać, oprószyć mąką.

Przygotowanie

Miód stopić z cukrem i korzeniami. Ostudzić i dodać karmel (ok. 1 szklanki), mleko, oliwę, masło oraz sodę. Następnie stopniowo dodawać mąkę. Ubijamy i dodajemy jajka. Masa musi być gęsta. Oprószone mąką bakalie dodajemy na samym końcu. Pieczemy ok. 1,5 godz. w temp. 170-180oC.

Wskazówki Barbary Chmieleckiej: Ja włączam najpierw dół piekarnika i piekę ok. 10-15 min. Następnie włączam termoobieg, zmniejszając temperaturę do 160oC. Pieczemy do suchego patyczka. Piernik można upiec na 4 tyg. przed Świętami, zwinąć w pergamin i położyć w chłodne miejsce bądź zamrozić. Przed podaniem polać czekoladą i udekorować.