Ośrodki szkolno-wychowawcze i poradnie psychologiczno-pedagogiczne do likwidacji?

Czy ośrodki szkolno-wychowawcze zostaną zlikwidowane? Co z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi? Sporo zamieszania wzbudziły plany rządu dotyczące reformy poradnictwa i kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. - Jestem tu po to, by rozwiać wszelkie wątpliwości - mówiła na spotkaniu wicekurator pomorskiej oświaty Anna Gańska-Lipińska.

Niepokój czuli nie tylko rodzice dzieci objętych kształceniem w ośrodkach wychowawczych, ale także chociażby nauczyciele z poradni psychologiczno-pedagogicznych. - Dzwonią do mnie z pytaniem, co z nimi? Czy placówki zostaną zlikwidowane? Czy wciąż zatrudnieni będą na Kartę Nauczyciela? - mówił na spotkaniu zorganizowanym 26.02. w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Bytowie Dariusz Glazik, naczelnik wydziału edukacji, kultury i sportu Starostwa Powiatowego w Bytowie. Wszystko za sprawą informacji dotyczących przygotowywanych zmian związanych z placówkami specjalnymi, a także centrami pomocy rodzinie i poradniami psychologiczno-pedagogicznymi. - Przyjęłam państwa zaproszenie, by zdementować nieprawdziwe informacje, które się pojawiły - mówiła Anna Gańska-Lipińska. Poza nią na spotkaniu obecni byli przedstawiciele starostwa i SOSW-u oraz związków zawodowych. Pogłoski o likwidacji zwłaszcza ośrodków wychowawczych poważnie zaniepokoiły władze starostwa. - W powiecie mamy dwa - w Bytowie i Tursku. Ten drugi mieści się w zabytkowym budynku. Trudno w nim o udogodnienia, np. zbudowanie windy, bo każde prace muszą być skonsultowane z konserwatorem zabytków. Jesteśmy w trakcie poszukiwania nowej lokalizacji. Myślimy również o remoncie w bytowskim ośrodku przy ul. Styp-Rekowskiego. Obecna sytuacja nie sprzyja decyzjom inwestycyjnym - mówił starosta bytowski Leszek Waszkiewicz, dodając: - Spotkaliśmy się tutaj, by wyjaśnić pewne niejasności i plotki. Na konferencjach często nie ma możliwości, by o wszystko dopytać. Dlatego teraz zebraliśmy się w mniejszym gronie.

- Chcę wszystkich uspokoić. Nikt nie myśli o likwidacji ani placówek wychowawczych, ani centrów pomocy rodzinie czy poradni psychologiczno-pedagogicznych. Nauczyciele z tych ostatnich pozostaną na Karcie Nauczyciela - uspokajała A. Gańska-Lipińska, dodając: - W planach jest powstanie Centrum Dziecka i Rodziny. Dziś jest tak, że rodzic musi otrzymać opinię z poradni psychologiczno-pedagogicznej, następnie orzeczenie o niepełnosprawności, po drodze jeszcze inne dokumenty. Chcemy w jednym miejscu skupić specjalistów z różnych dziedzin. Tak, by rodzic otrzymał jedną diagnozę.

- Nasz niepokój budzi brak szczegółowych informacji. Zdajemy sobie sprawę, że nie jest to projekt ustawy, a jedynie wstępne prace. Nie chcemy być hamulcowymi zmian, bo rozumiemy, że są one konieczne. Ale pragniemy wyrazić swoje opinie i obawy - mówił starosta. - Działa specjalny zespół, dostępny jest także adres mailowy, na który można takie uwagi przesyłać. Informacje otrzymujemy nie tylko od nauczycieli, dyrektorów czy organów prowadzących, ale także rodziców, a także pełnoletnich uczniów. Na pewno nie będzie żadnych zmian przed wcześniejszymi konsultacjami - zapewniała A. Gańska-Lipińska. Z kolei starosta odniósł się do wcześniejszych słów o powstaniu Centrów Dziecka i Rodziny. - Sami widzimy potrzebę umieszczenia w jednym miejscu poradni psychologiczno-pedagogicznej i PCPR. W Bytowie chcemy, by działały w budynku dawnego Gimnazjum nr 2 - mówił L. Waszkiewicz. - Wychodzicie więc państwo naprzeciw zmianom, które chcemy wprowadzić - dodała A. Gańska-Lipińska.

Sporo miejsca poświęcono także edukacji włączającej. - Mówimy o niej już od 1990 r. Od 2015 r. Ministerstwo Edukacji i Nauki bardzo mocno zaangażowało się w przygotowanie ram programowych i podstaw prawnych do tego programu. To rodzic zadecyduje o tym, czy jego dziecko będzie uczęszczało do szkoły specjalnej, czy powszechnej, czy też na jednym etapie do jednego typu placówki, a na innym do drugiego. Bywało, że chcieli, by dziecko uczyło się w szkole, ale nie było ku temu warunków np. lokalowych lub brakowało pomocy dostosowanych do problemów dziecka. Nie mówimy tu o uczniach wymagających specjalnych potrzeb edukacyjnych, a o tych z indywidualnymi potrzebami edukacyjnymi. W większości nie są niepełnosprawni intelektualnie - tłumaczyła A. Gańska-Lipińska, dodając: - Znam uczennicę z autyzmem, która świetnie odnalazła się w szkole powszechnej, na etapie podstawowym. Zabranie jej stamtąd w momencie, kiedy nawiązywała kontakty, kiedy uczyła się tego, bo to trudne dla osób z autyzmem, byłoby ogromnym błędem. Chcemy, by to rodzic decydował, bo on zna najlepiej swoje dziecko.

Tymczasem elementy edukacji wspierającej w Bytowie realizowane są już od 2017 r. - Na początku uczestniczyło w nich 23 uczniów. Dziś jest ich 91. Na podstawie opinii z poradni psychologiczno-pedagogicznej przygotowujemy dla nich zajęcia. Wśród nich odbywają się m.in. te z logopedą, psychoruchowe, dogoterapii czy komunikacji alternatywnej. Najwięcej uczniów uczęszcza na spotkania z pierwszym z wymienionych specjalistów - mówił Kazimierz Kerlin, dyrektor SOSW. Wśród osób objętych tą formą pomocy są nie tylko podopieczni SOSW-u. - O ile w czasie pandemii zajęcia realizowaliśmy zdalnie, o tyle te rewalidacyjne mogły się odbywać na dotychczasowych zasadach. Wszyscy rodzice chętnie przywozili do nas swoje dzieci - dodawał K. Kerlin.

- Współpracujemy także z innymi szkołami. Specjaliści z SOSW-u będą realizowali zajęcia w Zespole Szkół Ekonomiczno-Usługowych dla uczniów z deficytami. Z kolei uczniowie w zawodzie kucharz egzaminy odbywać będą na sprzęcie w „ekonomie” - mówił D. Glazik. - To bardzo dobre przykłady współdziałania szkół. Do tej pory odbywały się na zasadzie porozumień. Ministerstwo chce to wszystko usystematyzować - mówiła wicekurator. - Dzisiejsze spotkanie jest głosem w dyskusji, w którą też chcemy się włączyć - mówił K. Kerlin, podając także konkrety: - Jedną z propozycji, która budzi nasz niepokój, jest włączenie uczniów przysposabiających się do pracy do szkół branżowych. Z naszego doświadczenia wynika, że się w nich nie odnajdują. Przygotowujemy te osoby do życia, do funkcjonowania w społeczeństwie, ale nie osiągną takiej sprawności, żeby samemu sobie poradzić. Różne są zadania i cele tych szkół.

Zmieni się także sama nazwa ośrodków wychowawczych. - Nie ukrywamy, że ta informacja bardzo nas ucieszyła. Przy różnych okazjach mówiliśmy o tym, że ten krok jest bardzo potrzebny. Już dawno przestaliśmy być specjalną szkołą, a staliśmy się specjalistyczną. Nie chcemy, by dzieci, których w ośrodku mamy ok. 150 mówiły, że idą do specjalnej szkoły. Są objęte specjalistycznym spektrum pomocy. Dlatego jak najbardziej popieramy powstanie Specjalistycznych Centrów Wspierania Edukacji Włączającej - mówił K. Kerlin. - Nie tylko zmieniamy nazwę, ale przede wszystkim sposób myślenia. Każdy ma indywidualne potrzeby w nauczaniu. Na każdym etapie życia spotykają nas różne sytuacje, które mogą wpłynąć na nasz sposób przyswajania wiedzy. Nie stygmatyzujemy nikogo. Pomoc powinna być dla wszystkich równa - wtórowała A. Gańska-Lipińska. - Absolutnie nie zamierzamy mówić, że wszystkie proponowane zmiany są złe. Chcemy pokazać nasze doświadczenie i dobre przykłady współpracy, bo nie mamy się czego wstydzić - dodał L. Waszkiewicz.

Na piątkowym spotkaniu wicekurator zachęcała także do wzięcia udziału w programie pilotażowym. - Z każdego województwa zakwalifikowana zostanie jedna szkoła. Otrzyma 2 mln zł, z czego 200 tys. zł na zakup materiałów. To także środki na wynagrodzenia dla nauczycieli biorących udział w projekcie, jak również dla zewnętrznych specjalistów. Warto o tym pomyśleć, choćby z tego względu, że pozostałe szkoły w programie uczestniczyć będą dopiero za 2-3 lata - powiedziała na zakończenie A. Gańska-Lipińska. - Rozważaliśmy nasze uczestnictwo, ale nałożyłoby się z innymi czekającymi nas zmianami, dlatego ostatecznie nie zgłosimy swojego udziału w pilotażowym projekcie. Na pewno jednak prześlemy nasze uwagi i sugestie - powiedział nam po spotkaniu K. Kerlin.