Opowieści Borowej Ciotki o dawnych Kaszubach

O tym, jak dawniej Kaszubi obchodzili zapusty, obrabiali len czy owcze runo, smażyli wafle na placie czy łowili ryby, opowiada w swoich filmikach Borowa Ciotka. - Zawsze z niecierpliwością czekamy na kolejne, a uczniowie chętnie wykonują prace, które na nich widzą - mówi Olga Kuklińska, nauczycielka kaszubskiego w Łubnie.

Zagroda Styp-Rekowskich w Płotowie zapraszała w swoje progi uczniów, którzy na warsztatach poznawali tam kaszubskie zwyczaje związane m.in. ze świętami. - Pandemia pod tym względem mocno nas ograniczyła. Nie chcieliśmy, żeby dzieci o nas zapomniały, nauczyciele dopytywali z kolei, kiedy odbędą się kolejne zajęcia, wpadliśmy więc na pomysł, żeby nagrywać krótkie filmiki - mówi Barbara Borzyszkowska, kustosz Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie, opiekun zagrody Styp-Rekowskich w Płotowie. Na wideo występuje jako Borowa Ciotka, czyli kaszubska opiekunka lasów. Dotąd na kanale muzeum na YouTube ukazało się 6 odcinków, w których nie tylko opowiada o tym, jak dawniej na Kaszubach spędzano czas, ale również sama na nich gotuje czy szyje. - Opieramy się na zasłyszanych miejscowych opowieściach, a także wspomnieniach córki Styp-Rekowskich, Władysławy Knosały, która spisała je i w latach 70. wydała w publikacjach: „Była nas gromadka spora” oraz „Utrwalić pamięć” - mówi B. Borzyszkowska.

Na YouTube posłuchać możemy o tym, jak kiedyś obchodzono u nas zapusty, a także skorzystać z przepisu na pączki. Omówiono również obróbkę lnu wykorzystywanego do tkania ubrań, ręczników czy obrusów, a także pokazano, jak wykonać proste piłki czy laleczki. Na filmiku o kaszubskich owcach widzimy, jak obrabiano wełnę z tego zwierzęcia, a także instrukcję, jak najmłodsi mogą wykonać wełniane pompony. Jest też mowa o takich kaszubskich przysmakach jak kawa zbożowa czy wafle. Borowa Ciotka pokazuje, jak je przyrządzić. Dowiadujemy się też co nieco o kaszubskich jeziorach i rybach w nich pływających. Ostatnie wideo poświęcono płotowskim krzyżom. W cotygodniowe odcinki kręcone głównie w płotowskiej zagrodzie, wplecione są również stare fotografie czy zdjęcia eksponatów bytowskiego muzeum. - W planach mamy w sumie 12 produkcji, jak to nazywamy, bo praca nad nimi to duże przedsięwzięcie, w które angażuje się cała rodzina i znajomi. Mój syn na przykład kręci i montuje materiał. Przygotowanie jednego kilkuminutowego obrazu to kilka dobrych godzin, czasem nawet parę dni, jak przy tym o gotowaniu - zdradza B. Borzyszkowska. Kolejne poświęci m.in. niedzieli palmowej, wielkanocnym potrawom, ziołom czy historii Płotowa. - Zawsze z niecierpliwością czekamy na następne. Uczniów zachwycił m.in. odcinek z pieczeniem wafli. Sami w domu korzystali z przepisu na nie i potwierdzili, że za każdym razem wychodzą - mówi z uśmiechem Olga Kuklińska, nauczycielka języka kaszubskiego w Szkole Podstawowej w Łubnie (gm. Kołczygłowy). - To świetna pomoc w zajęciach. Wszystko wesoło, ciekawie opowiedziane. Po obejrzeniu omawiamy z uczniami te historie, a ci, którzy uczą się zdalnie, krótko po emisji przysyłają mi zdjęcia zrobionych przez siebie z lnu laleczek czy papierowych rybek. Proponowane prace są proste do wykonania, nie wymagają użycia wielu materiałów. Przed pandemią uczestniczyliśmy na żywo w zajęciach w Płotowie. Uczniowie miło zareagowali, kiedy rozpoznali miejsce, w którym urzęduje Borowa Ciotka - dodaje.

Z zajęć na żywo w zagrodzie korzystali wcześniej także m.in. uczniowie Zespołu Szkół w Borowym Młynie (gm. Lipnica), którzy obecnie również na zajęciach oglądają „Opowieści Borowej Ciotki”. - Słuchają historii z otwartą buzią, a potem z zaangażowaniem wykonują prace plastyczne, które na nich widzą. Wszystko omówione jest bardzo ciekawie i przystępnie. W szkole nie zawsze udaje się tak obrazowo przedstawić dany temat. Czekamy na kolejne filmiki - mówi Monika Richter ucząca rodnej mowy w ZS w Borowym Młynie.