Leśny ślad odległej przeszłości. Galeria

Tysiące mniejszych i większych kamieni, wiele dużych głazów tworzących czytelne dziś jeszcze kurhany, parę wałów. Obok nich również te bezładnie porozrzucane, pozwalające domyślać się, ile konstrukcji nie zachowało się do naszych czasów. Wszystko na kilku wzgórzach w środku wielkiego lasu. To może być jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych w naszych stronach w ostatnich latach.

Wchodzimy do bukowego lasu niedaleko Bytowa. Kilkutygodniowa posucha sprawia, że liście trzeszczą pod butami. Nosami wyczuwamy woń suchej bukowiny, coś jak latem w drewutni... Nie przyszliśmy tu jednak przyglądać się omdlałej brakiem deszczu przyrodzie. Szukamy kamieni i głazów ułożonych ręką człowieka. Szybko natrafiamy na pierwszy kurhan. Trudno określić, z jakiego okresu pochodzi. To niewielka kupka kamieni. Długa na 2 metry, dłuższa niż szersza, ledwo dająca się zauważyć spod uschniętych liści i korzeni wyrastającego zeń buka. - To raczej nie kultura pomorska - wyklucza dr Paweł Szczepanik, ale innych możliwości jest co najmniej kilka: wczesne średniowiecze, kultura wielbarska, czy dużo wcześniejsza wczesna epoka brązu, a nawet późny neolit. Chwilę potem, i kilkadziesiąt metrów dalej razem z Kamilem Kajkowskim zastanawiają się nad niskim wałem ułożonym z kamieni, szerokim na niemal metr i dającym się odczytać na długości co najmniej kilkunastu metrów. - Coś jakby wczesne średniowiecze? - zastanawia się K. Kajkowski. - To może też pochodzić z neolitu... - dodaje P. Szczepanik. Oboje próbują odgadnąć sens tych kamiennych struktur, licząc, że pomogą im w tym kolejne znaleziska.

Niestety obok jeszcze zachowanych trafiamy również na zniszczone kurhany. Po jednym z nich został głęboki na metr lej, na którego dnie wyrósł buk. Wiek drzewa szacujemy na ok. 100 lat. - W XIX w. była moda na takie wykopaliska. Nikt nie zwracał uwagi na szczegóły, liczyło się tylko jak najszybsze dostanie do wnętrza grobu - wyjaśnia K. Kajkowski. Nie wiadomo jednak, czy ten kurhan rozkopali dawni archeolodzy, czy też ktoś inny dla pozyskania kamienia budowlanego. Nieco dalej bowiem na jednym z głazów dostrzegamy ślady świdra. Za część zniszczeń odpowiedzialna jest też zwierzyna, zwłaszcza dziki. Na ślady poszukiwania przez nie pokarmu trafiamy po kolejnych kilkudziesięciu krokach. - Buchtowały szukając larw. To na pewno one - tłumaczy obecny z nami Marian Rudnik, z zamiłowania historyk-genealog i myśliwy. Na jednej z niższych górek znajdujemy niemal pionowo stojący głaz otoczony wiankiem znacznie mniejszych. P. Szczepanik i K. Kajkowski są niemal pewni, że ta struktura związana jest z kulturą wielbarską, kojarzoną z Gotami, którzy na Pomorze przypłynęli ze Skandynawii na przełomie er.

Potem wciąż znajdujemy kolejne kurhany, ale i bardzo dużo różnej wielkości kamieni i głazów. Jedne leżą na stoku, inne u podnóży wzniesień. Kto je tak poprzemieszczał - szukający kamieni na budowy, ktoś chcący zniszczyć cmentarzysko, bo należało do jego wrogów, a może w niektórych wypadkach natura? Ponad dwugodzinne oględziny nie przynoszą odpowiedzi. - To duże stanowisko. Jedno z największych w okolicach Bytowa. Dziś trudno stwierdzić, z czym mamy do czynienia. Wiele wskazuje, że to stanowisko wielokulturowe, tzn. stworzone na przestrzeni wieków, a może tysiącleci przez ludzi różnych kultur. Ale to jedna z hipotez. By powiedzieć coś więcej najpierw wszystkie znaleziska trzeba nanieść na dokładną mapę, dokonać szczegółowych pomiarów i dokładnych oględzin poszczególnych struktur - podsumowuje naszą wyprawę P. Szczepanik. Znalezisko wkrótce powinno trafić do rejestru zabytków. Oby jak najszybciej znalazły się środki na jego szczegółowe przebadanie.

[gallery link="file" ids="9708,9709,9711,9712,9713,9714,9715,9716,9717,9718,9719,9720"]