Złożyli szachulec. Galeria

Dom konstrukcji ryglowej, rozebrany kilka miesięcy temu w Nowych Hutach, już stoi w nowym miejscu, w Modrzejewie. W sierpniu zyska strzechę, a we wrześniu gliniane wypełnienie ścian.

Nadal dokładnie nie wiadomo jak stary może być szachulec pochodzący z Nowych Hut. Jego konstrukcja, materiały użyte do budowy i fakt, że był wielokrotnie przebudowywany wskazują, że mógł stanąć nawet w XVII w. Przypomnijmy, że poprzedni właściciel chciał go rozebrać. Groziło nawet, że zostanie pocięty na opał. Pojawiła się propozycja przejęcia domu przez Skansen we Wdzydzach Kiszewskich i wykorzystania jego elementów do odtworzenia innych zabytkowych obiektów. Na szczęście znalazła się osoba, której udało się zdobyć unijne dofinansowanie na rekonstrukcję starej kaszubskiej checzy i stworzenie izby regionalnej kultywującej lokalne tradycje.

Prace ruszyły z początkiem roku. Po inwentaryzacji i odpowiednim oznaczeniu wszystkich konstrukcyjnych elementów, obiekt rozebrano do najdrobniejszych elementów. Całość przetransportowano w nowe miejsce, na dużą działkę w Modrzejewie. Kilka tygodni zajęła budowa kamiennych fundamentów, na których w czerwcu rozpoczęto stawianie dębowej konstrukcji ścian. - Część starych belek pod wpływem czasu zmurszała, dlatego musieliśmy je zastąpić nowymi. W najgorszym stanie były te ze ścian, które kilkadziesiąt lat temu pokryto cementowym tynkiem. Dlatego jedna z nich w całości została wykonana z nowego materiału. Na razie trudno powiedzieć, jaki procent starych elementów uda się wykorzystać, bo niektóre z belek konstrukcyjnych z powodu ich złego stanu musimy wymienić - mówi Cezary Materek, pomysłodawca rekonstrukcji checzy i stworzenia w niej izby regionalnej.

Brygada cieśli pochodząca spod Pelplina, po raz pierwszy rekonstruuje tego typu drewniany dom. - Byliśmy przy jego rozbiórce. Elementy każdej ze ścian zostały oznaczone odpowiednim kolorem, dlatego teraz łatwo je złożyć. Nie obyło się bez niespodzianek. Budynek przez lata trochę się pochylił, przez co część belek się odkształciła. Naszym zadaniem było przywrócenie wszystkiego do pionu - mówi jeden z cieśli. To nie jedyna trudność przy odtworzeniu szachulca. - Belki podwalinowe już wiele lat temu zmurszały, przez co konstrukcja rozeszła się u podstawy. Różnica między dołem a górą wynosiła prawie pół metra. Na szczęście zauważyliśmy to jeszcze przed rozbiórką, dlatego przygotowaliśmy odpowiednie fundamenty - mówi C. Materek. Wymieniono m.in. jedną z masywnych dębowych narożnych belek. - Mieliśmy duże trudności aby ją ręcznie ruszyć, dlatego do jej ustawienia musieliśmy wykorzystać ciążki sprzęt – mówi cieśla.

Odtworzenia budynku nie ułatwia fakt, że dom był wielokrotnie przebudowywany. - Chcemy odtworzyć go w możliwie pierwotnym układzie pomieszczeń, łącznie ze starym szerokim ceglanym kominem - mówi C. Materek. Jedną z ciekawostek będzie wejście do dużej piwnicy zwieńczonej solidnym stropem konstrukcji Kleina, co sugeruje, że miejsce mogło służyć jako skrytka dla domowników lub żywności w czasach niepokoju i wojen, które przetaczały się przez Ziemię Bytowską. - Nie sądzę jednak, aby pomieszczenie miało taką funkcję. Moim zdaniem wejście z szafy zrobiono ze względów praktycznych. Chcemy jednak to odtworzyć tak jak było w oryginale - mówi C. Materek.

Niebawem rozpocznie się kolejny etap prac. Z początkiem sierpnia do Modrzejewa przyjadą specjaliści od trzcinowych dachów. - Ułożenie ponad 200 m2 pokrycia z trzciny zajmie im ok. 3 tygodni. Jak skończą, przystąpimy do wykończenia wypełnień ścian. Po zamontowaniu drewnianych żerdzi owiniemy je słomą i wypełnimy gliną, tak jak robiono to kiedyś - zapowiada C. Materek.

Prace przy rekonstrukcji szachulcowej checzy potrwają do końca października.

[gallery link="file" ids="12600,12601,12602,12603,12604,12605,12606"]