Refleksyjne spotkanie przy obelisku poświęconym Żydom

Przy pomniku przy ul. Młyńskiej spotkało się grono bytowiaków, by zaświadczyć o naszej pamięci i oddać hołd społeczności żydowskiej, która zamieszkiwała nasze miasto.

W 2013 r. przy ul. Młyńskiej w Bytowie odsłonięto pomnik poświęcony pamięci bytowskich Żydów. Jego fundatorami były osoby prywatne i firmy. Autor projektu, Krzysztof Bogusławski, umieścił w obelisku ułomki macew (żydowskie tablice nagrobne), które 2 lata wcześniej znaleźli pracownicy Muzeum Zachodniokaszubskiego pod nawierzchnią remontowanej wówczas ul. Wery. Miejsce, gdzie stanął obelisk, nie jest przypadkowe. Dokładnie tam od połowy XIX wieku była synagoga. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 r. została podpalona przez nazistów i zrównana z ziemią. Tej nocy, nazwanej nocą kryształową, miał miejsce pogrom ludności żydowskiej w całym państwie niemieckim.

Od czasu, gdy obelisk powstał, co roku 8 listopada grono bytowiaków spotyka się przy nim, by zaświadczyć o naszej pamięci o tym tragicznych wydarzeniach nocy kryształowej i oddać hołd społeczności żydowskiej, która zamieszkiwała nasze miasto. - Kiedy co roku tu przychodzimy, to sobie myślę, jaka wówczas [noc 8/9.11.1938 r.] była pogoda, jak to wyglądało w tym małym miasteczku na końcu ówczesnej Rzeszy – mówił prof. Cezary Obracht-Prondzyński, który przewodniczył powstałemu w 2011 r. Komitetowi Upamiętnienia Społeczności Żydowskiej Ziemi Bytowskiej. - Jest ten dzień, jest ten wieczór. Dym z synagogi musiał być widoczny z najdalszych zakątków miasta. Ludzie musieli wiedzieć, że coś takiego się dzieje – kontynuował.

Profesor podzielił się z zebranymi jeszcze jedną swoją ideą. - Nie ukrywam, że bardzo bym chciał, żeby w ramach naszej lokalnej polityki pamięci na miejscu, gdzie był cmentarz [chodzi o placyk przy ul. Derdowskiego, przy ZSEU], stanął kamień z prostym napisem, że tutaj był cmentarz żydowski. Nic więcej. Dobrze by było, żeby takie proste upamiętnienie się pojawiło.